Wyrażenia czasowe w języku japońskim

Konbanwa, o to krótki post o czasie, dniach i liczebnikach, jakoś dużo filozofii tutaj nie ma, ale proponuję mieć jednak największy wgląd na pisownie - jeżeli chodzi o liczebniki, żeby nie mieszały się Tobie po prostu ze słowami, których się uczymy razem.
Post jest naprawdę bardzo długi, a nie widzę sensu dzielenia go na "pół".
Wytrwałości! :)










CZAS

JednostkaKanjiWymowa on-yomiWymowa kun-yomi
Rokねん (nen)とし (tosi)
Miesiącげつ (getu) oraz がつ (gatu)つき (tuki)
Tydzieńしゅう (syuu)
Dzieńにち (niti) oraz じつ (jitu)か (ka) oraz ひ (hi)
Godzinaじ (ji)
Minutaふん (fun)
Sekundaびょう (byou)

On'yomi (jap. 音読み) to jeden z dwóch sposobów czytania znaków kanji. Jest to wymowa zapożyczona z chińskiego, używana zwykle w złożeniach. W słownikach kanji zapisywana pismem katakana.


***


Kun'yomi (jap. 訓読み) to jeden z dwóch sposobów czytania znaków kanji. Jest to wymowa japońska, używana zwykle w samodzielnych słowach, a nie w złożeniach sinojapońskich. W słownikach znakowych (zawierających kanji) zapisywana jest pismem hiragana.

- las

On'yomi: シン

Kun'yomi: もり

Mając w japońskim tekście sam znak , to czytamy go kun'yomi.

Przykład: これは森です。[Kore wa mori desu] To jest las.








__________________________________________________________________















DNI TYGODNIA.

月曜日 [getsuyōbi] - poniedziałek



火曜日 [kayōbi] - wtorek



水曜日 [suiyōbi] - środa



木曜日 [mokuyōbi] - czwartek



金曜日 [kinyōbi] - piątek



土曜日 [doyōbi] - sobota



日曜日 [nichiyōbi] - niedziela

jeżeli bardziej przemawia do Ciebie tabelka - to proszę bardzo :)

Dzień tygodniaŻywiołKanjiWymowa
PoniedziałekKsiężyc月曜日げつようび (getsuyoubi)
WtorekOgień火曜日かようび (kayoubi)
ŚrodaWoda水曜日すいようび (suiyoubi)
CzwartekDrewno木曜日もくようび (mokuyoubi)
PiątekZłoto金曜日きんようび (kin'youbi)
SobotaZiemia土曜日どようび (doyoubi)
NiedzielaSłońce日曜日にちようび (niciyoubi)










Miesiące
Nazwa miesiącaKanjiKanaRōmaji
Styczeń一月いちがつichigatsu
Luty二月にがつnigatsu
Marzec三月さんがつsangatsu
Kwiecień四月しがつshigatsu
Maj五月ごがつgogatsu
Czerwiec六月ろくがつrokugatsu
Lipiec七月しちがつshichigatsu
Sierpień八月はちがつhachigatsu
Wrzesień九月くがつkugatsu
Październik十月じゅうがつjūgatsu
Listopad十一月じゅういちがつjūichigatsu
Grudzień十二月じゅうにがつjūnigatsu

Pytania dotyczące miesięcy.
PolskiKanjiKanaRōmaji
Który miesiąc?何月なんがつnangatsu
Ile miesięcy?何か月なんかげつnankagetsu
Ten miesiąc (w tym miesiącu)今月こんげつkongetsu
Ostatni miesiąc (w ostatnim miesiącu)先月せんげつsengetsu
Przedostatni miesiąc先先月せんせんげつsensengetsu
Następny miesiąc来月らいげつraigetsu
Kolejny miesiąc po następnymさ来月さらいげつsaraigetsu
Mięsięczny毎月まいつきmaitsuki



Teraz liczebniki, które są związane z nazwami miesiąca, np. nie DWA (2) tylko drugi. :) Np. drugi styczeń, dziesiątego dostaje wypłatę itp.


Dni miesięcy można podzielić na kilka grup, oznaczonych w tabelce odpowiednim kolorem tła:
(fioletowy) tworzone za pomocą liczebnika kun-yomi i końcówki czytanej(ka)
(białe) tworzone za pomocą liczebnika on-yomi i końcówki czytanej にち (nici)
(czerwone) nieregularne - pierwszy dzień miesiąca 一日 czytany jest ついたち (tsuitaci), co prawdopodobnie wywodzi się od słów księżyc - つき (tsuki) i wschodzić -たち (taci)
(zielone) - tworzone za pomocą praktycznie nieużywanego liczebnika kun-yomi 20 - はつ (hatsu) oraz końcówki czytanej (ka). Pozostałości po tym liczebniku można spotkać jeszcze w wyrazie はたち (hataci) oznaczającym wiek dwudziestu lat.
(żółte) - tworzone za pomocą liczebnika mieszanego złożonego z początku w on-yomi i końca w kun-yomi oraz końcówki czytanej (ka)

Pomimo nieregularnej wymowy, zapis jest w pełni regularny.

NumerZapisWymowa
1一日ついたち (tsuitaci)
2二日ふつか (futsuka)
3三日みっか (mikka)
4四日よっか (yokka)
5五日いつか (itsuka)
6六日むいか (muika)
7七日なのか (nanoka)
8八日ようか (youka)
9九日ここのか (kokonoka)
10十日とおか (tooka)
11十一日じゅういちにち (juuicinici)
12十二日じゅうににち (juuninici)
13十三日じゅうさんにち (juusannicti)
14十四日じゅうよっか (juuyokka)
15十五日じゅうごにち (juugonici)
16十六日じゅうろくにち (juurokunici)
17十七日じゅうしちにち (juusicinici)
18十八日じゅうはちにち (juuhacinici)
19十九日じゅうくにち (juukunici)
20二十日はつか (hatsuka)
21二十一日にじゅういちにち (nijuuicinici)
22二十二日にじゅうににち (nijuuninici)
23二十三日にじゅうさんにち (nijuusannici)
24二十四日にじゅうよっか (nijuuyokka)
25二十五日にじゅうごにち (nijuugonici)
26二十六日にじゅうろくにち (nijuurokunici)
27二十七日にじゅうしちにち (nijuusitinici)
28二十八日にじゅうはちにち (nijuuhacinici)
29二十九日にじゅうくにち (nijuukunici)
30三十日さんじゅうにち (sanjuunici)
31三十一日さんじゅういちにち (sanjuuicinici)




Liczebniki

一 / 一つ [ichi / hitotsu] - 1




二 / 二つ
[ni / futatsu] - 2



三 / 三つ
[san / mitsu] - 3



四 / 四つ
[yon / yotsu] - 4



五 / 五つ
[go / itsutsu] - 5



六 / 六つ
[roku / mutsu] - 6



七 / 七つ
[shichi / nanatsu] - 7



八 / 八つ
[hachi / yatsu] - 8



九 / 九つ
[kyū / kokonotsu] - 9



十 / 十
[jū / tō] - 10



十一
[jūichi] - 11



十二
[jūni] - 12



二十
[nijū] - 20



三十
[sanjū] - 30



五十
[gojū] - 50



[hyaku] - 100



[sen] - 1000







Dni, miesiące, tygodnie, lata.

Na wiele słów przedstawiających czas relatywny istnieją dwie wymowy - on-yomi, zgodna z zapisem, oraz kun-yomi - zupełnie nieregularna.

Wymowa on-yomi jest o wiele bardziej formalna - używana w keigo oraz w piśmie częściej niż zwyczajnej mowie. Na przykład zwykłym wyrazem oznaczającym "dzisiaj" jest きょう (kyou), w formie grzecznościowej こんにちは (konnitiha) używa się jednak on-yomi



DzieńZapisWymowa on-yomiWymowa kun-yomi
Przedwczoraj一昨日いっさくじつ (issakujitu)おととい (ototoi)
Wczoraj昨日さくじつ (sakujitu)きのう (kinou)
Dzisiaj今日こんにち (konniti)きょう (kyou)
Jutro明日みょうにち (myouniti)あした (asita) lub あす (asu)
Pojutrze明後日みょうごにち (myougoniti)あさって (asatte)



Wyraz oznaczający kolejną jednostkę tworzy się z w wymowie らい (rai) i odpowiedniej jednostki wymowie on-yomi:


Następnego tygodnia - 来週 - らいしゅう (raisyuu)

Następnego miesiąca - 来月 - らいげつ (raigetu)

Następnego roku - 来年 - らいねん (rainen)

Wyraz oznaczający "za dwa ..." tworzy się z 再来 w wymowie さらい oraz odpowiedniej jednostki wymowie on-yomi:


Za dwa tygodnie - 再来週 - さらいしゅう (saraisyuu)

Za dwa miesiące - 再来月 - さらいげつ (saraigetu)

Za dwa lata - 再来年 - さらいねん (sarainen)


____________________________________________________________________________

PRZYDATNE PRZYPOMINAJ KI I TO, CO WARTO WIEDZIEĆ, ZNAĆ, ROZUMIEĆ I ZAPAMIĘTAĆ...:)


Alfabet katakana :)








Szczerze mówiąc, nie wiem do końca czy widać czy nie, bo jak ja to wstawiam w edytorze, to tak, to ściągnij te obrazki, warto je mieć. :)



Przejdźmy zatem do definicji czasu japońskiego...

System wyrażeń czasowych języka japońskiego jest mieszaniną systemu pierwotnego, wpływów chińskich oraz wpływów zachodnich. Przez użycie liczników i istnienie wielu wyrazów o tym samym znaczeniu a różnym zastosowaniu, staje się dość odległy od systemów używanych w językach europejskich.










Czas periodyczny


Czas na świecie mierzy się powtarzającymi się cyklicznie jednostkami - dniami tygodnia, dniami miesięcy, miesiącami. Podobnych określeń nie brakuje też w języku japońskim. Jednak jest tu pewna niespodzianka - z jednej strony nazwy miesięcy, skrajnie nieregularne w języku polskim, są po japońsku całkiem regularne, a z drugiej nazwy japońskich dni miesiąca są niezbyt regularne.











Miesiące
Nazwy miesięcy tworzy się za pomocą liczebnika on-yomi oraz końcówki czytanej がつ (gatsu). Jest to właściwie jedyny ważny przypadek występowania tego czytania, w prawie wszystkich pozostałych wyrażeniach używane jest げつ (getsu).










Godziny

Godziny tworzy się odpowiednim liczebnikiem on-yomi i jednostką o wymowie(ji). Np. godzina ósma to 八時, czyli はちじ (hatiji).










Czas relatywny

Potrzebne są też wyrażenia przedstawiające czas w relacji do teraz - takie jak "jutro", "tydzień temu", "za dwa lata". Oto one.








Miesiące, tygodnie, lata

Wyraz oznaczający kolejną jednostkę tworzy się z w wymowie らい (rai) i odpowiedniej jednostki wymowie on-yomi:
  • Następnego tygodnia - 来週 - らいしゅう (raisyuu)
  • Następnego miesiąca - 来月 - らいげつ (raigetu)
  • Następnego roku - 来年 - らいねん (rainen)
  • Wyraz oznaczający "za dwa ..." tworzy się z 再来 w wymowie さらい oraz odpowiedniej jednostki wymowie on-yomi:
  • Za dwa tygodnie - 再来週 - さらいしゅう (saraisyuu)
  • Za dwa miesiące - 再来月 - さらいげつ (saraigetu)
  • Za dwa lata - 再来年 - さらいねん (sarainen)





Czas absolutny


Poza oznaczaniem punktów w czasie istnieją też wyrażenia oznaczające ilość czasu. Większość z nich ma postać: liczebnik on-yomi + jednostka + czytane かん (kan)

Są to:


Sekundy

On-yomi i 秒間 wymawiane びょうかん (byoukan).

Np. jedna sekunda to いちびょうかん (ichibyoukan)



Minuty

On-yomi i 分間 wymawiane ふんかん (funkan).

Np. jedna minuta to いっぷんかん (ippunkan)

Uwaga na zmiany fonetyczne.



Godziny

On-yomi i 時間 wymawiane じかん, (jikan)

Np. osiem godzin to 八時間, czyli はちじかん (hatijikan).



Dni
Należy dodać (również かん, kan) do numeru dnia.

Dla jednego dnia zamiast ついたち (tuitati) należy użyć za podstawę いちにち (itiniti) lub いちじつ (itijitu).

Np.:
  • 2 dni to ふつかかん (futukakan)
  • 11 dni to じゅういちにちかん (juuitinitikan)



Tygodnie


On-yomi i 週間, czyli しゅうかん (syuukan). Np. jeden tydzień to 一週間 czytane (いっしゅうかん (issyuukan).

Uwaga na zmiany fonetyczne.



Miesiące

On-yomi i ヶ月間 (inny zapis to か月間) czytane かげつかん (kagetukan).
 Np. jeden miesiąc to いっかげつ (ikkagetukan).

Uwaga na zmiany fonetyczne.


Lata

Podobnie jak miesiące - on-yomi i 年間 czytane ねんかん (nenkan).
 Np. jeden rok to いちねんかん (itinenkan).

Uwaga na zmiany fonetyczne.






Jednostki mieszane
Określenia używające jednostek mieszanych, np. "godzina i 20 minut", "5 minut i trzydzieści sekund" mają postać: większa jednostka z + mniejsza jednostka bez .

Np.:
  • godzina i 20 minut - いちじかんじゅっぷん (itijikan juppun)
  • 5 minut i trzydzieści sekund - ごふんかんさんじゅうびょう (gofunkan sanjuubyou)




Iiii to koniec na dzisiaj, jestem z Ciebie dumna jeśli wytrwałeś/aś.

Spotkamy się niedługo :).

We wtorek przyjdzie moja książka do nauki przez internet, więc będę mogła zamieszczać więcej materiałów, mam nadzieję, że się cieszysz.

Oyasuminasai! :*



Komentarze